Herkes hayatında diş taşı sorunuyla mücadele etmiştir. Çünkü neredeyse diş taşı olmayan kimse yoktur. Bunun sebebi, ağzımızda olan bakteriler ve yediğimiz yiyeceklerdir. İkisi birleştiğinde dişlerde taş oluşmaktadır. Bu kalıntılar zamanla sertleşerek tartara dönüşmektedir. Bu tartarlar da dişin çürümesine, diş eti iltihabına hatta diş kaybına neden olmaktadır. Dişleri düzenli fırçalamak ve diş ipi kullanmak bu taşın oluşumunu engellemektedir.
Dişlerdeki taşlar, diş üzerinde sürekli büyüyen bakteriyel bir kaplamadır. Bu bakteriler, yemek yediğimizde veya bir şeyler içtiğimizde asit oluşturmaktadır. Bu asitler de diş minesini aşındırmaktadır. Bu da diş çürümesine ve diş eti iltihabına yol açmaktadır. Diş köklerinde, diş etlerinin arkasında da tartarlar oluşmaktadır ve bu durum destek kemiklerini bozmaktadır.
Diş Taşı Nedir?
Dişlerdeki taş; süt, alkolsüz içecekler, şekerlemeler gibi karbonhidratlar içeren yiyecekler ve içeceklerin dişlerde kalan artıklarıdır. Ağzın içindeki bazı bakteriler, yiyecek ve içeceklerdeki karbonhidratları asit olarak parçalamaktadır. Bu asitler zamanla diş minesini zayıflatır ve diş çürümesine neden olmaktadır.
Diş taşı, diş etlerinin arkasındaki diş köklerinde de oluşabilir. Bu, dişleri destekleyen kemiğin zayıflamasına ve dişlerin çekilmesine neden olmaktadır. Dişler üzerindeki tartar sürekli oluşan yapışkan, beyaz veya açık sarı bir kaplamadır. Dişlerin fırçalanmaması ya da yeteri kadar fırçalanmaması bu tartarların oluşmasına neden olmaktadır.
Diş Taşının Nedenleri Nelerdir?
Arka dişler bu tartardan daha çok etkilenmektedir. Çünkü bu kısımdaki dişler çiğneme işlemine yardımcı olsa da yiyecek atıklarını da tutmaktadırlar.
Arka dişler, ön dişlere nazaran daha zor temizlenmektedirler. Bunun sebebi ön dişlerin kolay ulaşılabilir ve rahat yerde olması, arka kısımdakilerin de ulaşımının zor olmasıdır. Buradaki ulaşımdan kasıt, diş fırçasının girebildiği alanlardır. Sonuç olarak, bu arka dişler arasında taş birikmektedir. Böylece bakteriler gelişerek mineyi aşındıran bir asit üretmektedir.
Dişlerde taş oluşmasının birkaç nedeni vardır. Bunlar şöyle sıralanabilir:
- Yetersiz diş bakımı
- Kuru ağız
- Diş eti çekilmesi
- Sık sık atıştırmak
Bu sebepler taş oluşumunu desteklemektedir. Bundan dolayı bunlardan uzak durmalısınız.
Diş Taşı Belirtileri Nelerdir?
Dişleriniz temizse, dilinizle dokunduğunuzda pürüzsüz hissedersiniz. Eğer, dişlerinizin yüzeyinde tartar oluşmuşsa, dilinizi değdirdiğinizde pütürcükler hissedersiniz. Dişlerde taş oluşumunun bariz belirtisi budur. Dişlerdeki taşın hissiyatı genellikle sabahları dişlerinizi temizlemediğinizde ortaya çıkar. Ancak gün boyunca devam ederse, aşırı plak birikiminin bir göstergesi olabilir. Ayrıca gözlenebilen başka belirtiler de vardır. Bunlar şu şekildedir:
- Renksiz dişler
- Diş eti çekilmesi ve kanaması
- Ağız kokusu
- Fırçalama veya diş ipi kullandıktan sonra sık sık kanayan kırmızı diş eti
Diş Taşı Nasıl Temizlenir?
Günde iki kez fırçalayarak ve düzenli diş muayenelerine giderek sağlıklı ağız hijyeni sağlamak çok önemlidir. Bununla birlikte, diş hekimine gidemezseniz veya ziyaretler arasında dişlerinizi ilk günkü gibi tutmak istiyorsanız, aşağıdaki yöntemler dişlerinizi taze ve temiz hissettirecektir.
Küçük, yuvarlak başlı şarj edilebilir bir elektrikli diş fırçası alın. Böylece dişlerinizin arasını temizleyebilir ve ağzınızın arka kısmına kolaylıkla ulaşabilirsiniz. Bu aynı zamanda dişlerdeki taşın oluşumunu da engellemektedir. Araştırmalar, elektrikli diş fırçalarının özellikle salınımlı veya ters yönde dönen başlıkları olanların, diş eti kanamasını ve rahatsızlığını azaltmada yardımcı olabileceğini göstermektedir.
Diş minesini aside karşı güçlendirdiği için florür, dişlerin sağlıklı ve güçlü kalmasına yardımcı olmaktadır. Bu diş macunlarının, diş çürümelerini başarıyla önlediği kanıtlanmıştır. Çocuklar, yeterli florür seviyelerini garanti etmek için yaşlarına göre özel olarak formüle edilmiş diş macunu kullanmalıdır.
Diş Taşı Nasıl Önlenir?
Dişlerde taş oluşumunu önlemek için günde en az iki kez yumuşak, yuvarlak uçlu bir diş fırçası kullanarak dişlerinizi temizleyin. Diş etleri ve dişler arasındaki alana özellikle dikkat edin. Florür içeren diş macunu kullanın. Buna ek olarak diş ipi kullanın. Diş ipi, fırçanın girmediği yerlere girerek temizlik sağlayacaktır.
Dengeli tüketim sağlayın. Öğünler arasında atıştırmayı sınırlayın. Acıktıysanız sade yoğurt, peynir, meyve veya çiğ sebzeler gibi sağlıklı atıştırmalıkları seçin. Şekerli yiyeceklerden ve asitli içeceklerden uzak durun. Bunların diş minesini aşındırdığını unutmayın.
Son olarak, altı ayda bir kontrol ve diş temizliği için diş hekiminize görünün. Sık sık yaptığınız bu ziyaretler sayesinde diş taşı oluşmayacaktır. Haliyle dişlerinizde çürüme gibi durumlar da meydana gelmeyecektir.